Een kijkje achter de schermen bij strategisch jurist Miriam Volp

Miriam Volp, strategisch jurist van Veilig Thuis Rotterdam Rijnmond, adviseert haar collega’s over de wettelijke taken van Veilig Thuis. Daarnaast maakt Miriam zich hard om de Nederlandse (straf)wetgeving beter aan te laten sluiten op de aanpak van femicide.

Welke vragen hebben je collega’s over hun bevoegdheden en waar lopen ze tegenaan? Miriam vertelt: “Negen van de tien vragen gaan over dossiervorming en privacy. Als er bij ons een gezin in beeld komt waar mogelijk sprake is van huiselijk geweld of mishandeling is dossiervorming essentieel. Maar hoe verwerk je gegevens in een dossier over een heel gezin? En wat deel je met wie en waarom? We moeten meervoudige belangen afwegen, zoals de rechten van individuen en de behoefte aan bescherming. Het gaat dus om de balans tussen rechten en veiligheid. Als bij een stalkingszaak de vrouw is ondergebracht op een geheime locatie en haar partner het hele dossier op wil vragen, dan kan dat niet. Hij krijgt alleen zijn deel, waar hij recht op heeft.’’

Passende hulp organiseren

Veilig Thuis is een advies- en meldpunt. Welke wettelijke taken horen daarbij? Miriam: “Wij organiseren veiligheid via passende vrijwillige hulp, maar verlenen zelf geen hulp. Daar is soms onduidelijkheid over. Als een situatie onveilig blijft, of mensen niet willen meewerken, moet de politie of de Raad voor de Kinderbescherming aan de slag. Veilig Thuis doet zo goed mogelijk feitenonderzoek. Op basis van verklaringen van slachtoffer, pleger, omstanders stellen we een dossier op. Daarnaast zoeken we naar objectieve gegevens, bijvoorbeeld letselduiding. We maken een veiligheidsplan met verschillende voorwaarden, maar hebben niet de bevoegdheid dit plan op te leggen en kunnen niet controleren of het echt wordt nageleefd. Wij kunnen geen huis binnenvallen, de politie kan dat wel. Mijn collega’s moeten het meestal doen met wat de gezinsleden en/of hun (professionele) omgeving zelf vertellen. Gelukkig is dit vaak genoeg om goede hulp in te kunnen zetten, maar niet altijd.’’

Een toekomst waar herstel mogelijk is

Daar zit volgens Miriam ook de belangrijkste uitdaging. “Alle voorwaarden die we stellen zijn op vrijwillige basis. Het is daarom van cruciaal belang dat we meedenken met mensen en we samen met hen bekijken wat ze nodig hebben. Gelukkig kunnen veel problemen worden opgelost door effectieve communicatie en het doorbreken van schadelijke patronen. Mijn collega’s streven altijd naar een toekomstbeeld waarin herstel mogelijk is. Dat is ook de boodschap die we overbrengen. En dat is wat de meeste mensen zelf graag willen: een veilige(re) toekomst.”

Betere (straf)wetgeving

Naast het adviseren van collega’s, lobbyt Miriam voor betere (straf)wetgeving bijvoorbeeld rond femicide. Ze vertelt: “Huiselijk geweld leidt te vaak tot dodelijke slachtoffers. Elke acht dagen wordt een vrouw gedood. Dat kunnen we alleen oplossen door de afstand tussen zorg- en strafrecht te overbruggen. Dat kan via het bestuursrecht. Ik wil daarom een oproep doen aan alle burgemeesters
om zich in te zetten voor het thema huiselijk geweld en de burgemeesterbevoegdheden beter te benutten. Een voorbeeld daarvan is het tijdelijk huisverbod, maar dat is niet genoeg. Laat de burgemeester bijvoorbeeld bevelen tot bemoeizorg voor volwassenenproblematiek, waarmee er een veiligheidsplan kan komen met voorwaarden die niet vrijblijvend zijn. Dan kan een kind langer thuis blijven wonen. Nu kan iedereen zomaar stoppen met professionele hulp, ook omdat er lange wachtlijsten zijn. We moeten dan wel met objectief feitenonderzoek kunnen onderbouwen dat overheidsingrijpen gelegitimeerd is.

Focus op de pleger

Daarnaast doen we er nu alles aan om het slachtoffer in veiligheid te brengen, maar we richten ons steeds meer op de pleger. We moeten onderliggende gewelddadige patronen aanpakken met therapie en langdurige ondersteuning. Plegers motiveren om hun gedrag te veranderen. Wat maakt dat zij zo klem komen te zitten? Welke hulp hebben zij nodig en wat kunnen zij zelf? Deze vragen moeten we ze stellen. Maar zo’n aanpak werkt nu alleen als iemand vrijwillig meewerkt en vaak wil een pleger niet meewerken. Overheidsingrijpen blijft dus belangrijk. Niemand mag thuis geweld ondergaan, dan moet de overheid ingrijpen.”

Trots op Veilig Thuis

Tot slot vertelt Miriam dat ze onwijs trots is op haar collega’s. “Ik heb zoveel bewondering voor hoe mijn collega’s hun werk doen. Hoe rustig ze blijven in moeilijke situaties. Mijn missie is om ervoor te zorgen dat zij hun werk zo goed mogelijk kunnen blijven doen. En hen op hun beurt te beschermen tegen overbodige juridische procedures of intimidatie door klagers.”

Wat gebeurt er als je belt?

Stap 1

Wij luisteren naar je verhaal

Stap 2

Je krijgt advies

Stap 3

We zoeken samen hulp

Niet altijd is het meteen duidelijk wat er aan de hand is. Soms volgt er eerst onderzoek. Je kunt ons veilig bellen, 7 dagen per week, 24 uur én gratis. Bel 0800 2000.