Kijkje achter de schermen bij expertiseteam Ouderenmishandeling

Naast de verschillende afdelingen en teams binnen Veilig Thuis Rotterdam Rijnmond zijn er ook expertiseteams en specialisten voor verschillende soorten van geweld. In dit kijkje achter de schermen gaan we in gesprek met onze twee specialisten Ouderenmishandeling Elly van Ooijen en Tom van der Hout.

Meer dan alleen ouderen

Dat er veel behoefte is aan specialisten Ouderenmishandeling blijkt wel uit deze lijst aan werkzaamheden. De primaire taak is het behandelen van casussen rondom ouderen. Daarnaast gaat ongeveer 30% van hun tijd naar het ondersteunen van collega’s. Twee dagdelen per week houden zij spreekuur, zowel voor de collega’s binnen Veilig Thuis als voor ketenpartners in regio Rijnmond. Verder begeleiden zij zaken die voor de rechtbank komen en zijn ze betrokken bij zaken rondom bewind voering. Bijzonder is dat zij ook meedenken bij meldingen van huiselijk geweld rondom jong dementerenden, mensen met een verstandelijke beperking of andere kwetsbare volwassenen. Daar zijn veel overeenkomsten met ouderenmishandeling.

‘Ouderen komen niet naar ons kantoor voor een afspraak, contact vraagt om creativiteit’

Lange adem

“Het werken met ouderen is in een opzicht echt anders dan andere casussen en dat zit in het contact leggen. Ouderen komen bijvoorbeeld vaak niet gemakkelijk naar kantoor voor een afspraak. Dat kan komen door een fysieke beperking (slecht ter been zijn), omdat ze niet met het openbaar vervoer durven of geen auto kunnen rijden. Videobellen is meestal geen optie. We gaan dus relatief vaak op huisbezoek” vertelt Tom. “Maar ook dat klinkt eenvoudiger dan het is”, vult Elly aan: “veel van de situaties die we nu zien ten tijde van corona, hebben te maken met ontspoorde mantelzorg. Dat kan het dus ingewikkeld maken om een huisbezoek te organiseren als de pleger aanwezig is. In dat geval gaan we eerst op zoek naar andere contactpersonen om bij het huisbezoek aanwezig te zijn, bijvoorbeeld kinderen of iemand van het wijkteam.”

Wat valt er allemaal onder Ouderenmishandeling?

Huiselijk geweld gericht op mensen van 65 jaar of ouder valt onder ouderenmishandeling. Ouderen zijn kwetsbaar voor misbruik, zij kunnen gedeeltelijk of geheel afhankelijk zijn van anderen in hun omgeving. Ouderenmishandeling kan zich in verschillende vormen presenteren:

• Lichamelijk geweld: slaan, schoppen en andere vormen van fysieke mishandeling.
• Psychisch geweld: uitschelden, vernederen, dreigen met geweld, spullen kapot maken, geld afhandig maken, niets mogen beslissen of bang gemaakt worden.
• Verwaarlozing: niet zorgen voor de basisbehoeften zoals aandacht, eten en drinken, kleding, gas, water en licht. Denk hierbij aan ondervoeding of doorligwonden.
• Financiële uitbuiting: rekening plunderen of rekeningen niet betalen. Ook eigen boodschappen afrekenen met geld van een oudere valt onder financiële uitbuiting.

Ouderenmishandeling kan voortkomen uit onmacht. Bijvoorbeeld wanneer er overbelasting ontstaat van een mantelzorger, waardoor de mantelzorg ontspoort. Dan is geen sprake van opzet. Er zijn verschillende signalen waaraan ouderenmishandeling te herkennen is:

• Lichamelijk: blauwe plekken, schrammen, fracturen of zwellingen.
• Psychisch: verward, suf of lusteloosheid. Ook angst of boosheid kunnen signalen zijn, zonder dat er een duidelijke oorzaak is.
• Verwaarlozing: afvallen, uitdroging, onverzorgde wonden of slechte hygiëne
• Financiële uitbuiting: kan geldopnames niet verklaren, onverklaarbare schulden of kwijtraken van spullen.